Comeza un novo curso: A igualdade nos centros educativos

Pode que sexa un momento acaído este comezo do novo curso 2022-2023 para analizar a nosa situación e ser quen de mellorala. Con esta intención escribín este texto para o Nº 6 da revista de CLAVICO Claustro virtual de coeducación.

Certamente dispoñemos dalgunhas ferramentas no ámbito educativo para mellorar en coeducación pero mentres non se imparta en todas as etapas educativas unha Educación Sexual rigorosa, científica e non discriminatoria, entre outras medidas, non avanzaremos o suficiente.

Aí tedes a miña contribución e ao final podedes descargar o Nª6 da revista CLAVICO por se queredes ampliar información con outros traballos ben interesantes.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Podedes descargar aquí a revista CLAVICO

no6-revista-clavicoDescarga

Estudo actual sobre sexualidade na adolescencia en Galicia

O pasado 24 de maio presentouse no IES A Xunqueira I de Pontevedra o estudo Resultado de una encuesta sobre conocimientos y hábitos sexuales de adolescentes gallegos. 2021, no que participaron case 500 alumnos e alumnas, realizado polos doutores Javier Paz Esquete e Manuel Varela Salgado. Alí estivemos profesorado, familias e algunas persoas que colaboramos con este estudo como Purificación Leal, presidenta da Sociedade Galega de Sexoloxía (SoGasex). No acto lembramos a labor pioneira neste eido da nosa amiga profesora e escritora Chis Oliveira. Aí tedes as conclusións ao comezo e o estudo completo a continuación. É de salientar que un 13,8% das mozas foron vítimas de abuso sexual, que un 55,7% emprega a pornografía para mellorar as súas relacións, pero tamén un 92,5% está contra a violencia de xénero e un 88,5% din que a Educación sexual debería estar no currículo. Un bo traballo para esmiuzar e intervir en consecuencia.

A importancia deste tema e os datos que sairon a relucir foron o tratado por Lola Varela no seu artigo Seica non é importante, publicado no xornal NÓS Diario o 21/06/2022 e tamén reproducido neste blog.

Podedes descargar aquí este informe do estudo Resultado de una encuesta sobre conocimientos y hábitos sexuales de adolescentes gallegos. 2021

resultados-encuesta-adolescentes-2021-v5-1Descarga

A incontinencia urinaria nas mulleres. Unha desas enfermidades vergoñentas.

“Considérase incontinencia urinaria a calquera perda involuntaria de urina a través da uretra. Esta patoloxía preséntase con maior frecuencia nas mulleres que nos homes, especialmente despois do embarazo, do parto ou da menopausa.
O obxectivo deste estudo é investigar o grao de coñecemento que ten unha mostra de mulleres enquisadas sobre a incontinencia urinaria.
Levouse a cabo unha enquisa anónima dirixida á poboación feminina cuxa idade está comprendida entre os 40 e os 60 anos e procedeuse a análise dos resultados obtidos.
Estes resultados amosan un escaso coñecemento en materia de incontinencia urinaria e, conclúese, que é necesario crear programas de formación para mulleres co fin de previr dita patoloxía e minimizar as súas consecuencias”. Con estas palabras comeza o TFG Traballo de Fin de Grao Incontinencia urinaria femenina, realizado pola enfermeira Marina Tilve Gallego hai agora un ano ao rematar os seus estudos.

Marina Tilve Gallego

É un deses traballos que deixan ben as claras a falta dunha perspectiva de xénero na Medicina, que “aínda non foi incorporada ás facultades e o alumnado remata os estudos sen acreditar nas diferenzas entre sexos na forma de ser, de enfermar ou nos efectos dos fármacos”. E, precisamente, por iso é de salientar este estudo e as súas conclusións, entre elas anotar que o  68,3% das mulleres apuntou que nunca recibira información relacionada con esta patoloxía e que segue a considerarse un tabú para a sociedade, a pesar de ser un problema que afecta de cheo a vida das persoas (unha de cada dúas mulleres) que a padecen, tanto a nivel físico como social e psicolóxico.

Para coñecer outros aspectos desta investigación, premede no título A incontinencia urinaria, artigo publicado no xornal NÓS Diario.

Descarga

Podedes descargar o traballo completo en PDF “Incontinencia urinaria femenina” 

Diccionario feminista do “A” ao “Z”

Trátase dunha síntese de términos moi empregados e que convén coñecer cando falamos de Feminismo, de Educación para a Igualdade de mulleres e homes ou de Educación sexual, adaptadps para a comprensión das e dos adolescentes.

Neste outro enlace podes ampliar un pouco máis esta información Feminismo de la “A” a la “Z”

O mar tamén ten mulleres

Con este título publicouse o nº 4 da Revista Galega de Cultura Marítima e Fluvial ARDENTÍA no ano 2007, patrocinada pola Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar da Xunta de Galicia.

É unha verdadeira homenaxe a esa gran parte das mulleres galegas e do norte de Potugal que viven do mar e no mar. Aparecen nesta publicación multitude de traballos interesantísimos que non convén esquecer, da autoría de persoas salientables no mundo da literatura ou da investigación histórica.

Unha viaxe polos diversos mares e polos diferentes traballos desempeñados por mulleres ao longo do tempo:

Realidades e perspectivas, analisadas por un equipo da Universidade de Santiago de Compostela; As mulleres do mar de Ferrolterra e Ortegal de Esperanza Piñeiro e Andrés Gómez; Entrevista a Xenxa Rei, peixeira do mar de Arousa de Francisco Fernández Rei; As barreiras teñen nome de muller de Dionísio Pereíra; As Xulianas de Bueu, subhastadoras de peixe de Lola Varela; Mulleres do mar portugués de Ivone e Joao Baptista; Contos entre os penedos do río Narla de Orlando Viveiro; Bañistas labregas de Emilio Xosé Ínsua; A imaxe da muller nas cantigas do mar de Carme Hermida; A mariñeira de Quilmas, un conto de Darío Xoan Cabana, os cadros de Balbina López, pintora do mar e un dos primeiros artigos publicados sobre as heroínas de Sálvora, A illa das mulleres salvadoras de Luis Teira, hoxe máis coñecidas pola película A illa das mentiras de Paula Cons.

• 

• 

Imprescindible publicación do mar das mulleres que podedes descargar aquí.

ardentia4Descarga

UD: Invisibles

O CIM de Pontevedra ven de engadir un novo recurso no seu apartado de educación, a unidade didáctica “Invisibles, relatos de maltrato“, baseada na obra da xornalista Montse Fajardo.

Trátase de “unha obra de textos curtos, de media páxina a páxina e media, cos que se recompoñen sete relatos de violencia machista, historias reais de mulleres reais (Eva, Mariluz, Tina, Ana, Irene, Marga e Begoña), sete experiencias de maltrato físico, psicolóxico, social, económico, sexual… que converxen na exposición de pautas ou patróns de comportamento que se reiteran nos máis dos casos.”

Esta moi completa UD de Invisibles consta de máis de 20 fichas técnicas para realizar co alumnado a partir dos 12 anos de idade.

Podes baixar a UD Invisibles nos seguintes enlaces: http://igualdade.pontevedra.gal/educacion/recursos/

Unidade-dicactica-INVISIBLES

Recursos

Recursos

25 N CONTRA A VIOLENCIA MACHISTA

Unidades didácticas elaboradas pola CIG Ensino e AS-PG para o alumnado de Educación Primaria e Secundaria

“Agardamos que sexan de proveito para tratar de axudar a reverter desde o ensino a situación social que estamos vivindo e que moitas veces se manifesta xa desde idades temperás entre o noso alumnado”.

Obxectivos:

1.-Reflexionar sobre as violencias de xénero.
2.-Promover espazos sen violencias.
3.-Entender as causas e a estrutura que sustenta as violencias de sexo-xénero.
4.-Cuestionar os estereotipos de sexo-xénero.
5.-Prover ferramentas para o desenvolvementos de habilidades e condutas de bo trato.

Podedes descargar estas Unidades Didácticas no seguinte enlace: https://www.cig-ensino.gal/nova/id-25n.html

Guía de actuación ante casos de Violencia de Xénero no ámbito educativo

A Xunta de Galicia acaba de publicar a Guía de actuación ante casos de violencia de xénero no ámbito educativo, aprobada en 2019 polo plenario do Observatorio Galego de Violencia de Xénero, no que participa a Consellería de Cultura, Educación e Universidade.

A Guía é un instrumento de resolución de conflitos de convivencia que vai contribuír a dar pautas de actuación ante un caso de violencia de xénero, de acordo coa lexislación en materia de convivencia e seguindo os presupostos establecidos no I Plan de actuacións para a Igualdade nos centros educativos de Galicia 2016-2020 (incluído na Estratexia Galega de Convivencia Escolar 2015-2020), que contempla como un dos seus piares básicos a tolerancia 0 contra a violencia de xénero.

Así pois esta ferramenta vén a dotar de instrumentos de intervención esta estratexia, abordando de xeito decisivo a violencia de xénero, que constitúe a violencia máis silenciada e oculta da sociedade.

Pódese ampliar a información no portal educativo e na web da Secretaría Xeral de Igualdade.

Pódese descargar o volume na seguinte ligazón.

Día das ecritoras: Rosalía de Castro

Celebrouse estes días por vez primeira o Día das Escritoras en Melilla. Data para conmemorar o 15 de outubro, establecida hai dous anos. O Servicio de Publicaciones de la Ciudad Autónoma de Melilla SPCAM editou unha xoia literaria e un fermosísimo traballo, grazas á decisión da Consejera de Educación,Cultura, Festejos e Igualdad Elena Fernández Treviño.

Lola Varela quixo dar a coñecer fora de Galicia a outra Rosalía diferente á submisa e doente de Murguía ou Carballo Calero e escribe da Rosalía feminista e transgresora da que nos falan Francisco Rodríguez, Helena Miguélez ou Anxo Angueira.

Recolle esta publicación breves semblanzas de 15 escritoras internacionais e representativas, entre as que figuran Rosalía de Castro, Fatima Mernissi, Carmen Conde, Gabriela Mistral, Sylvia Plath ou Mercé Rodoreda.

Podedes descargar a semblanza de Rosalía, a foto e un PDF da publicación.

2Descarga

maq_mujeres-escritoras-Descarga

rosalicc81a.-semblanzaDescarga

“ám@me”, de Chis Oliveira e Amada Traba, presentado por Lola Varela

O xoves 3 de xaneiro Lola Varela, Directora do IES Melchor de Jovellanos de Alhucemas, en Marruecos, presentou o novo libro da colección “Feminismos”, da editorial Galaxia, esccrito “a catro máns e dúas cabezas” por Chis Oliveira e Amada Traba, dúas expertas en coeducación de Galicia, titulado “ám@me”.

A presentación realizouse na antiga “Villa Pilar” de Pontevedra, hoxe convertida no espazo Nemonon, un lugar de eventos do arquitecto Mauro Lomba, e co patrocinio do Ateneo de Pontevedra.

Vista xeral do evento

Lola Varela foi realizando unha serie de preguntas ás escritoras nas que facía fincapé nalgúns capítulos do libro-ensaio, que poden lerse independentemente e sen unha borde establecida; nos versos que lles acompañaban, como o da poetisa e experta en igualdad Elena Fernández Treviño; ás referencias ás cousas que máis lles interesan á xuventude, ás chanzas e frases inxeniosas de distintos autores e autoras, complementándose con explicacións a pé de páxina.

Amada, Chis e Lola (de esquerda a dereita)

As autoras respostaban alternativamente con complicidade e respecto mútuo que resultaba moi ameno e divertido e que permitía comprender claramente como dúas cabezas pensantes sacaron á luz esta obra.

Amada Traba e Chis Oliveira

Resumindo, o máis salientable deste libro quizá sexa o intento de desmitificar o amor romántico, desvelar aqueles tópicos nos que mulleres e homes fomos educadas e educados e pola contra valorar e reivindicar o “coidado“, preocuparse por as e os demais, como paso necesario para avanzar cara unhas relacións máis pracenteiras, equitativas e solidarias; facendo que o “coidado” deixe de ser algo maioritariamente feminino e dea paso a unha desexada redistribución entre mulleres e homes.

O público atento as explicacións

Nos seguintes enlaces pode seguirse parte da presentación:

Presentación “áma@me”

Audio “ám@me”

O público no Espazo “Nemonon”, en Pontevedra

Recomendamos a súa lectura, e se tedes algunha crítica ou reflexión que facer, as autoras estarían encantadas de recibilas e comentalas.