Abordar a violencia de xénero desde o ámbito sanitario

Estás pola solución? Propostas de recursos didácticos para a abordaxe da violencia de xénero no ámbito sanitario, este é o título dunha valiosísima publicación que veu a luz no ano 2008, editada pola Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar da Xunta de Galicia.

Esta publicación coordinada pola doutora en Filosofía Mercedes (Chis) Oliveira, coa colaboración da médica pediatra Mercedes Espinosa, da psicóloga Pilar Sampedro e da socióloga Amada Traba “busca implicar ás e aos profesionais da sanidade na loita a violencia machista, como un elemento máis da sensibilización e concienciación que a sociedade no seu conxunto debe amosar na loita contra esta lacra”, como di no limiar Carme Adán, a Secretaria Xeral de Igualdade naquela altura.

Pola súa proximidade de atención, os servizos sanitarios poden detectar unha agresión antes de que se produza ou axudar á vítima, así como axeitar os servizos de atención e acollida ás súas necesidades.

Este valioso material interdisciplinar non foi aproveitado como se debera no seu momento polo cambio de goberno que aconteceu naquelas datas, o final do bipartito PSOE-BNG e a chegada do PP á Xunta de Galicia. Hoxe debemos reivindicalo e poñelo en valor porque é de grande utilidade e aporta novos camiños a seguir na loita contra a violencia de xénero.

Podedes descargar aquí esta publicación Estás pola solución? Propostas de recursos didácticos para a abordaxe da violencia de xénero no ámbito sanitario

Maruja Mallo, unha galega das “Sinsombrero”

Maruja Mallo, artista da Xeración do 27 e das “Sinsombrero”, foi nomeada no pasado mes de decembro, por unanimidade, cos votos de todos os partidos políticos do concello, Filla Adoptiva de Madrid a título póstumo. O seu nome pasa a engrosar unha lista cunha vintena de membros na que só figura unha muller, e non por méritos propios: a filla do ditador Francisco Franco.

Maruja Mallo é unha figura clave da primeira metade do S XX español: non só pola súa relevancia artística, formando parte dos grupos renovadores da arte e da Xeración do 27, senon tamén por participar nos movementos de emancipación feminina e conquistar logros reservados, na súa maioría, ao territorio masculino.

As “Sinsombrero” foron mulleres da mesma Xeración do 27 cun gran compromiso co seu tempo e coa realidade política e social . Como os seus coetáneos varóns, Luis Cernuda, García Lorca, Jorge Guillén, Vicente Aleixandre, Alberti, Buñuel ou Dalí participaron de forma activa na vida cultural e nos acontecementos que caracterizaron o S XX español aínda que a elas non se lles otorgou a categoría de suxeito político, nin o lugar que lles corresponde na historia por dereito propio.

Este ano “Tutti confetti” dedica o calendario do ano 2023 a estas mulleres, as “Sinsombrero”: Concha Méndez, Ernestina de Champourcín, Josefina de la Torre, Marga Gil Röesset, Margarita Manso, Mª Teresa León, María Zambrano, Maruja Mallo, Rosa chacel, Luisa Carnés e Ángeles Santo. Todas elas escritoras, pintoras, escultoras, filósofas, actrices… de gran valía ás que temos que facerlle xustiza e recuperalas para o noso saber colectivo.

Premendo aquí podedes acceder a este calendario e a outros tamén de interese para visibilizar mulleres valiosas Calendarios 2023

Remata o calendario das “Sinsombrero” cunha imaxe moi interesante para reflexionar sobre a importancia que en determinados tempos, culturas ou relixións se deu, e aínda se da, a cubrir a cabeza das mulleres.

Para saber máis da importancia destas mulleres, o Ministerio de Educación y Formación Profesional a través do Portal de recursos educativos Leer.es achéganos información de gran calidade nos seguintes apartados: Proyecto educativo, Vida y obra, Materiales audiovisuales, Espacios web e Aplicación interactiva. Salientar os tres documentais interesantísimos de RTVE: Sin ellas la historia no está completa, Ocultas e impecables e El exilio.

Premendo aquí podedes acceder a estes recursos Las Sinsombrero

Repensar a sexualidade no S XXI

O sexo e a sexualidade pasaron de ser un tabú a estar presentes en todas partes. Este artigo das profesoras Chis Oliveira e Amada Traba, expertas en coeducación e en educación afectivo-sexual, aborda algunhas das cuestións clave e dos debates actuais máis importantes: os imaxinarios sexuais, a sexualidade como construción social, o control do comportamento sexual, o reto de superar os reducionismos do modelo coitocéntrico e heterosexual, a superaciónda desigualdade de xénero, o debate sobre a pornografía e o futuro da sexualidade na era de internet. A análise faise tendo en conta a deriva neoliberal actual, co seu corolario de individualismo, consumismo e narcisismo.

Este texto foi publicado en ADRA revista dos socios e socias do Museo do Pobo Galego Nº16 (2021)

Podedes descargar aquí o texto Repensar a sexualidade no S XXI

adra.-monografico-da-muller-120-140Descarga

A continuación tedes a versión en castelá deste artigo

Podedes descargar aquí o texto Repensar la sexualidad en el S XXI

adra-trad-repensar-la-sexualidad-en-el-siglo-xxiDescarga

Calendarios de Mulleres 2023

 

Cada ano varios calendarios están adicados á visibilización de mulleres importantes e pouco coñecidas, esquecidas e/ou mesmo borradas da historia.

Este ano 2023 atopamos coma sempre o calendario “Tempo de mulleres, mulleres no tempo” esta vez sobre mulleres Artistas Visuais, do Sindicato de traballadoras e traballadores do ensino galego STEG; o do “Museo Massó“, arredor das mulleres do mar e o traballo na terra; o de “Past Women“, sobre as mulleres no pasado; o calendario que destaca a 12 artistas, poetas, dramaturgas, … da xeneración do 27, as chamadas “As sen chapeu“, de “Tutti Confetti”; e outros máis.

Pódense ver e descargar no blogue “Mulleres na Historia e Historia de Mulleres“, na seguinte ligazón mulleresehistoria.

Coeducación e convivencia no currículo LOMLOE

“O obxectivo deste artigo é analizar sucintamente a coeducación e o tratamento da igualdade nos currículos derivados da LOMLOE e expoñer os aspectos clave para traballar de forma coeducativa con este currículo na aula. Atopamos que é un currículo competencial e que recolle entre os seus elementos fundamentais a convivencia e a coeducación”, con estas palabras intoducen o seu artigo a Orientadora do CEIP Villaverde-Mourente (Pontevedra) Azucena Arias e o Inspector de Educación Jose Mª Alén, publicado estes días no Nº 84 de eduga revista galega do ensino.

Relación entre obxectivos de área, criterios de avaliación e contidos que presenta o currículo galego da LOMLOE

Contextualización dos contidos na avaliación no currículo LOMLOE

Roles do profesorado e do alumnado para aplicar metodoloxías LOMLOE

Estamos diante dun texto rigoroso que vai acompañado de elementos gráficos que colaboran a súa comprensión, asi como de dous anexos onde se citan a modo de exemplo obxectivos de área relacionados coa convivencia e a coeducación en Educación Infantil e Primaria e na etapa de ESO.

Parabéns a Azucena Arias e a Jose Mª Alén, persoas vencelladas á coeducación desde hai moitos anos e imprescindibles neste blog.

Podedes acceder a este artigo premendo aquí Coeducación e convivencia no currículo LOMLOE

Comeza un novo curso: A igualdade nos centros educativos

Pode que sexa un momento acaído este comezo do novo curso 2022-2023 para analizar a nosa situación e ser quen de mellorala. Con esta intención escribín este texto para o Nº 6 da revista de CLAVICO Claustro virtual de coeducación.

Certamente dispoñemos dalgunhas ferramentas no ámbito educativo para mellorar en coeducación pero mentres non se imparta en todas as etapas educativas unha Educación Sexual rigorosa, científica e non discriminatoria, entre outras medidas, non avanzaremos o suficiente.

Aí tedes a miña contribución e ao final podedes descargar o Nª6 da revista CLAVICO por se queredes ampliar información con outros traballos ben interesantes.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Podedes descargar aquí a revista CLAVICO

no6-revista-clavicoDescarga

Estudo actual sobre sexualidade na adolescencia en Galicia

O pasado 24 de maio presentouse no IES A Xunqueira I de Pontevedra o estudo Resultado de una encuesta sobre conocimientos y hábitos sexuales de adolescentes gallegos. 2021, no que participaron case 500 alumnos e alumnas, realizado polos doutores Javier Paz Esquete e Manuel Varela Salgado. Alí estivemos profesorado, familias e algunas persoas que colaboramos con este estudo como Purificación Leal, presidenta da Sociedade Galega de Sexoloxía (SoGasex). No acto lembramos a labor pioneira neste eido da nosa amiga profesora e escritora Chis Oliveira. Aí tedes as conclusións ao comezo e o estudo completo a continuación. É de salientar que un 13,8% das mozas foron vítimas de abuso sexual, que un 55,7% emprega a pornografía para mellorar as súas relacións, pero tamén un 92,5% está contra a violencia de xénero e un 88,5% din que a Educación sexual debería estar no currículo. Un bo traballo para esmiuzar e intervir en consecuencia.

A importancia deste tema e os datos que sairon a relucir foron o tratado por Lola Varela no seu artigo Seica non é importante, publicado no xornal NÓS Diario o 21/06/2022 e tamén reproducido neste blog.

Podedes descargar aquí este informe do estudo Resultado de una encuesta sobre conocimientos y hábitos sexuales de adolescentes gallegos. 2021

resultados-encuesta-adolescentes-2021-v5-1Descarga

A incontinencia urinaria nas mulleres. Unha desas enfermidades vergoñentas.

“Considérase incontinencia urinaria a calquera perda involuntaria de urina a través da uretra. Esta patoloxía preséntase con maior frecuencia nas mulleres que nos homes, especialmente despois do embarazo, do parto ou da menopausa.
O obxectivo deste estudo é investigar o grao de coñecemento que ten unha mostra de mulleres enquisadas sobre a incontinencia urinaria.
Levouse a cabo unha enquisa anónima dirixida á poboación feminina cuxa idade está comprendida entre os 40 e os 60 anos e procedeuse a análise dos resultados obtidos.
Estes resultados amosan un escaso coñecemento en materia de incontinencia urinaria e, conclúese, que é necesario crear programas de formación para mulleres co fin de previr dita patoloxía e minimizar as súas consecuencias”. Con estas palabras comeza o TFG Traballo de Fin de Grao Incontinencia urinaria femenina, realizado pola enfermeira Marina Tilve Gallego hai agora un ano ao rematar os seus estudos.

Marina Tilve Gallego

É un deses traballos que deixan ben as claras a falta dunha perspectiva de xénero na Medicina, que “aínda non foi incorporada ás facultades e o alumnado remata os estudos sen acreditar nas diferenzas entre sexos na forma de ser, de enfermar ou nos efectos dos fármacos”. E, precisamente, por iso é de salientar este estudo e as súas conclusións, entre elas anotar que o  68,3% das mulleres apuntou que nunca recibira información relacionada con esta patoloxía e que segue a considerarse un tabú para a sociedade, a pesar de ser un problema que afecta de cheo a vida das persoas (unha de cada dúas mulleres) que a padecen, tanto a nivel físico como social e psicolóxico.

Para coñecer outros aspectos desta investigación, premede no título A incontinencia urinaria, artigo publicado no xornal NÓS Diario.

Descarga

Podedes descargar o traballo completo en PDF “Incontinencia urinaria femenina” 

Diccionario feminista do “A” ao “Z”

Trátase dunha síntese de términos moi empregados e que convén coñecer cando falamos de Feminismo, de Educación para a Igualdade de mulleres e homes ou de Educación sexual, adaptadps para a comprensión das e dos adolescentes.

Neste outro enlace podes ampliar un pouco máis esta información Feminismo de la “A” a la “Z”

O mar tamén ten mulleres

Con este título publicouse o nº 4 da Revista Galega de Cultura Marítima e Fluvial ARDENTÍA no ano 2007, patrocinada pola Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar da Xunta de Galicia.

É unha verdadeira homenaxe a esa gran parte das mulleres galegas e do norte de Potugal que viven do mar e no mar. Aparecen nesta publicación multitude de traballos interesantísimos que non convén esquecer, da autoría de persoas salientables no mundo da literatura ou da investigación histórica.

Unha viaxe polos diversos mares e polos diferentes traballos desempeñados por mulleres ao longo do tempo:

Realidades e perspectivas, analisadas por un equipo da Universidade de Santiago de Compostela; As mulleres do mar de Ferrolterra e Ortegal de Esperanza Piñeiro e Andrés Gómez; Entrevista a Xenxa Rei, peixeira do mar de Arousa de Francisco Fernández Rei; As barreiras teñen nome de muller de Dionísio Pereíra; As Xulianas de Bueu, subhastadoras de peixe de Lola Varela; Mulleres do mar portugués de Ivone e Joao Baptista; Contos entre os penedos do río Narla de Orlando Viveiro; Bañistas labregas de Emilio Xosé Ínsua; A imaxe da muller nas cantigas do mar de Carme Hermida; A mariñeira de Quilmas, un conto de Darío Xoan Cabana, os cadros de Balbina López, pintora do mar e un dos primeiros artigos publicados sobre as heroínas de Sálvora, A illa das mulleres salvadoras de Luis Teira, hoxe máis coñecidas pola película A illa das mentiras de Paula Cons.

• 

• 

Imprescindible publicación do mar das mulleres que podedes descargar aquí.

ardentia4Descarga